In zijn nieuwste boek 'Over Grenzen' verkent socioloog en professor Mark Elchardus de complexe dynamiek tussen globalisering en de roep om deglobalisering. Elchardus argumenteert dat grenzen niet alleen fysieke barrières zijn die territoriale soevereiniteit markeren, maar ook cruciale functies vervullen in het handhaven van nationale en internationale veiligheid.

Volgens Elchardus bevinden we ons in een historische cyclus waarbij de wereld verschuift van een periode van intensieve globalisering naar een fase waarin grenzen en nationale autonomie weer aan belang winnen. Deze verschuiving wordt mede veroorzaakt door recente wereldwijde crises, zoals de financiële crisis van 2008 en de COVID-19 pandemie, die de risico's van economische interdependentie hebben onderstreept.

Technologie speelt een dubbelrol in deze ontwikkelingen; het faciliteert zowel de afbraak van grenzen als hun versterking door middel van bijvoorbeeld cybersecurity. Elchardus benadrukt dat een te snelle deglobalisering economische achteruitgang kan veroorzaken, maar wijst ook op de gevaren van een ongecontroleerde globalisering.

Hij pleit voor een strategische autonomie voor Europa, waarbij de nadruk ligt op technologische onafhankelijkheid en economische groei. Dit vereist een aanpassing van het onderwijs om toekomstige generaties voor te bereiden op de technologische eisen van morgen.

Elchardus beschrijft grenzen als een 'gezonde huid' die beschermend maar permeabel is, en benadrukt het belang van een evenwichtige benadering die zowel openheid als beveiliging waarborgt. 'Over Grenzen' biedt een reflectie op de hedendaagse en toekomstige uitdagingen van globalisering en de fundamentele rol van grenzen in het vormgeven van onze wereldorde.

Gerard Bodifee bespreekt de actuele relevantie en urgentie van zijn boek 'Oorlog - hoe lang nog?' tegen de achtergrond van hedendaagse oorlogsdreigingen. Het boek behandelt de destructieve aard van oorlog en de psychologische en morele last die deze conflicten met zich meebrengen. Bodifee bekritiseert het gebruik van oorlog als middel om conflicten op te lossen, stellend dat oorlogen alleen maar leiden tot meer oorlogen en nooit echte problemen oplossen, maar ze verergeren.

Hij bespreekt verschillende historische voorbeelden, waaronder de oorlogen van de twintigste eeuw, om te illustreren hoe conflicten escaleren en zelden tot duurzame vrede leiden. Bodifee benadrukt de noodzaak van geweldloze conflictresolutie en de ontwikkeling van diplomatie als alternatieve benaderingen. Hij roept op tot een culturele en maatschappelijke verschuiving naar meer vreedzaam samenleven en empathie, en bekritiseert tegelijkertijd de voortdurende wapenproductie en militarisering die wereldwijd plaatsvindt.

De discussie raakt ook aan hedendaagse conflicten zoals die in Oekraïne, en de rol die internationale relaties en geopolitieke spanningen spelen in het voortduren van oorlogsvoering. Bodifee pleit voor een radicale herbezinning op hoe naties en leiders omgaan met conflicten, met een focus op het voorkomen van oorlog en het bevorderen van vrede als fundamentele waarden.

Hij sluit af met een krachtig pleidooi voor ontwapening en een wereld zonder oorlog, hoewel hij erkent dat dit idealistisch kan lijken tegenover de complexiteit van de menselijke natuur en internationale politiek.

David Geens verwelkomt Nicolas Bouteca, auteur van ''Only in Belgium' over Belgische staatshervormingen, voor een diepgaand gesprek over dit complexe onderwerp. Bouteca, die al lang lesgeeft over Belgisch federalisme aan de Universiteit Gent, belicht zijn motivatie om zijn kennis en passie voor het thema in boekvorm te gieten. Zijn doel is om de ogenschijnlijk droge materie boeiend en toegankelijk te maken.

Bouteca verklaart dat zijn fascinatie voor de staatshervorming groeide door zijn dagelijkse interacties met het onderwerp in de academische wereld. Hij benadrukt dat veel mensen de staatshervorming als complex en onnodig beschouwen, maar hij ziet het als een ingenieus en cruciaal aspect van het bestuur. Het boek probeert een grondige, maar leesbare uiteenzetting te bieden, en wil daarmee een brug slaan tussen academische kennis en publieke interesse.

Hij bespreekt de fijnmazige aspecten van de staatshervormingen, waaronder de financieringswet en de strategische beslissingen die genomen zijn om de complexe geldstromen tussen de deelstaten te reguleren. Deze gesprekken onthullen de gelaagdheid en de intellectuele uitdagingen die bij dergelijke hervormingen komen kijken.

Bouteca’s boek, dat niet bedoeld is als academisch leerboek maar als een rijke bron van informatie, is geschreven met een verhalende stijl die de materie levendig en verteerbaar maakt, terwijl het toch diepgang en gedetailleerd inzicht biedt. Het doel is niet alleen om kennis te verspreiden, maar ook om lezers te inspireren en te laten zien hoe boeiend de Belgische staatshervorming kan zijn.