Merel van der Wal is al sinds jaar en dag als ‘huiswetenschapper’ verbonden aan Leve het Onderwijs! Tijd voor Igor Verettas om deze universitair docent en themaleider Onderwijsonderzoek van het Radboud Teaching and Learning Centre eens te bevragen op haar favoriete onderwerp: systeemdynamica.

“Je kijkt naar een heel systeem en daar onderscheid je verschillende elementen in. De manier waarop deze samenhangen, bepalen waarop het systeem zich als geheel gedraagt. Bijvoorbeeld bij problemen waar niet duidelijk is wat het probleem is, laat staan wat de oplossing zou kunnen zijn, kan dit enorm helpen.”

Deze participatieve wijze van onderzoek kan binnen het onderwijs bijvoorbeeld vraagstukken rondom kwaliteit of inzet van middelen scherper maken. Door anders te kijken, complexiteit te erkennen en goede vragen te stellen, helpen Merel en haar collega’s organisaties verbeteren.

“Zo kun je rondom een kwestie samen een model bouwen. Complexiteit is een vast onderdeel hierin. En de samenhang tussen allerlei relaties. We delen verdiepende kennis over wat een antwoord wel en niet zegt en het is belangrijk dat iedere participant goed het verschil toepast tussen observeren en interpreteren.”

Ook een antwoord als een toetsuitslag zegt Merel lang niet alles: “Toetsen zijn momentopnames en je ziet hierdoor niet wat er in de tussenliggende tijd gebeurd. Juist als leraar heb je daar samen met de leerling en de ouders iets te doen. Het tussenliggende proces van ontwikkeling in kaart brengen. Hoe doe je dat samen?”

Deze podcast, waarin je bij de tweede en zelfs de derde keer luisteren weer nieuwe dingen ontdekt, wordt je aangeboden door Leve het Onderwijs!.

“Onze democratie is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid! Het is niet statisch en het is nooit af. Iedere generatie heeft hierbij nieuwe vraagstukken aan te gaan, dus dialoog is noodzakelijk. Je rol als bestuurder is om te gaan staan, verantwoordelijkheid nemen, je omgeving te bevragen en dan te handelen. Dat kan alleen als je voelt dat je onderdeel bent van iets groters.”

Maries Honingh is o.a. hoogleraar Maatschappelijke bestuurskunde, en richt zich in het bijzonder op Maatschappelijke democratie. Igor Verettas gaat samen met Sylvia Veltmaat, bestuurder van Flores Onderwijs, met Marlies in gesprek over hoe je als bestuurder zo goed mogelijk je plek kunt innemen binnen het speelveld.

Sylvia onderstreept het belang van gespreksvoering binnen de verschillende contexten: “We hebben de randen van de huidige wetgeving altijd op te zoeken. Het vak van onderwijsprofessionals hebben we samen uitgehold. Als leraren denken dat goed onderwijs een methode volgen is, zijn we een slechts een uitvoeringsorganisatie geworden. Hoe krijgt iedereen het vak weer terug, met puzzel- en nadenk tijd? Dat faciliteren is belangrijk vanuit mijn rol als bestuurder.”

“Ook als onderwijsbestuurder heb je vaak te maken met niet-eenduidige maatschappelijke vraagstukken. De neiging om strakker te sturen is aanwezig, maar het ongemak op willen zoeken is cruciaal.”, meent Marlies. “Durf je het te hebben over concrete vraagstukken die kinderen mee naar school nemen of probeer je te voldoen aan de druk op resultaten die wordt opgelegd? Vindplaats van ontwikkeling van onze democratie is per definitie ‘de praktijk’. Bestuurders hebben verbinding te leggen tussen het werkveld en beleidsmakers, en hoe doe je dat? Vragen als deze markeren de betekenis die het onderwijs heeft in de vorming en socialisatie van leerlingen om te leren handelen in onze democratische rechtsstaat.”.

Een boeiend gesprek, dat na iedere keer luisteren weer andere inzichten geeft! Aangeboden door Leve het Onderwijs!

In deze aflevering reisde Igor Verettas naar het bestuursKANtoor van SAAM* Scholen in Oss. Hier ontmoette hij de plaatselijke ‘collega van bestuur’ Martijn van Tilburg.

25 Jaar geleden begon Martijn als leerkracht en hij is nu twee jaar bestuurder. In dit gesprek reflecteert hij op de complexiteit en ook het comfort die deze positie met zich meebrengt. Wanneer ben je zichtbaar en beschikbaar genoeg en hoe behoud je balans tussen het geven van ruimte en duiden van richting?

Als nieuwe ‘Chef gedachtengoed’ moest Martijn wennen dat er in deze verantwoordelijke ‘podiumfunctie’ altijd naar je gekeken wordt. Je spreekt namens jezelf en ook namens je organisatie. Binnen de gemeenschap van SAAM* is ‘Zijn wat je zegt’ belangrijk. Hoe ga je daar als bestuurder mee om en wat voor effect kan dit hebben op je uitspraken en acties?

Er wordt nogal wat gevonden van bestuurders. Martijn heeft daar best moeite mee en benadrukt dat het daarom bijvoorbeeld belangrijk is om zeer transparant te zijn over wat je doet. Als kerngroeplid van Leve het Onderwijs! zet hij zich daarom bijvoorbeeld in voor de Bestuurlijke portretten.

Genoeg redenen om deze boeiende aflevering te beluisteren, waarin Martijn van Tilburg de manifest items van Leve het Onderwijs! aan de waarden van SAAM* rijgt, genuanceerde uitspraken doet over de beoordelingssystematiek van de onderwijsinspectie en ons leert dat juiste woordkeuze erg belangrijk is bij SAAM*.

In deze serie podcasts onderzoekt Igor Verettas langs verschillende perspectieven de spraakmakende situatie rondom de doorstroomtoets in het voorjaar van 2025. In deze aflevering gaan we in gesprek met Ilana Rooderkerk, Kamerlid voor D66 met de portefeuille Onderwijs. We onderzoeken hoe zij aankeek tegen de situatie dit voorjaar, haar contact met betrokkenen en de maatregelen die genomen zijn. Ook horen we hoe ze vooruitkijkt naar het debat in het najaar en de afname van de toets in 2026.

In het voorjaar van 2025 gaven 4 scholen vanuit twee schoolbesturen in Alkmaar/Bergen en Haarlem de vrije keuze aan ouders om de toets af te laten nemen bij hun kinderen. Een groot aantal ouders kozen ervoor om de toets niet te laten afnemen. Uiteindelijk hebben het Ministerie en de inspectie van onderwijs ingegrepen en gezorgd dat de toetsen toch afgenomen werden. We onderzoeken in deze serie wat de bestuurders en schooldirecteuren heeft bewogen, we beluisteren het perspectief van de leerlingen, leerkrachten en ouders en vragen naar de ervaringen vanuit de politiek.

Dossier doostroomtoets wordt mogelijk gemaakt door Leve het Onderwijs!

Langs deze serie podcasts onderzoekt Igor Verettas vanuit verschillende perspectieven de spraakmakende situatie rondom de doorstroomtoets in het voorjaar van 2025. In deze aflevering gaat hij in gesprek met Anne Bruggeman en Marten Elkerbout, twee bestuurders van de scholen die betrokken waren. We onderzoeken hoe ze besloten dat hun scholen keuze hadden in het laten afnemen van de doorstroomtoets, hoe zij terugkijken op het onderzoek door de inspectie en wat voor ideeën zij hebben over alternatieven.

Begin 2025 gaven 4 scholen vanuit twee schoolbesturen uit Haarlem en Alkmaar/Bergen de keuze aan ouders om de toets af te laten nemen bij hun kinderen. Door deze keuzevrijheid besloten diverse ouders met hun kinderen om deze toets niet af te laten nemen. Uiteindelijk heeft het Ministerie ingegrepen en gezorgd dat de toetsen toch afgenomen werden. We onderzoeken in deze serie wat alle betrokkenen heeft bewogen en vragen naar ieders ervaringen.

Dossier Doorstroomtoets is mogelijk gemaakt door Leve het Onderwijs!

Langs deze serie podcasts onderzoekt Igor Verettas vanuit verschillende perspectieven de spraakmakende situatie rondom de doorstroomtoets in het voorjaar van 2025. In deze aflevering gaan we in gesprek met Peggy Kraagman en Marlies Pepping, twee directeuren van de scholen die betrokken waren. We onderzoeken hoe ze besloten dat hun leerlingen keuze hadden in het maken van de doorstroomtoets, hoe zij terugkijken op het onderzoek door de inspectie en wat voor ideeën zij hebben over alternatieven.

Begin 2025 gaven 4 scholen vanuit twee schoolbesturen uit Haarlem en Alkmaar/Bergen de keuze aan ouders om de toets af te laten nemen bij hun kinderen. Door deze keuzevrijheid besloten diverse ouders met hun kinderen om deze toets niet af te laten nemen. Uiteindelijk heeft het Ministerie ingegrepen en gezorgd dat de toetsen toch afgenomen werden. We onderzoeken in deze serie wat alle betrokkenen heeft bewogen en vragen naar ieders ervaringen.

Dossier Doorstroomtoets is mogelijk gemaakt door Leve het Onderwijs!

Langs deze serie podcasts onderzoekt Igor Verettas verschillende perspectieven op de spraakmakende situatie rondom de doorstroomtoets in het voorjaar van 2025. In deze aflevering gaan we in gesprek met Mirjam den Braven en Sanne de Graaff, twee ouders van kinderen uit groep 8. We onderzoeken waarom ze kozen dat hun kinderen geen doorstroomtoets hoefden te maken en hoe zij kijken naar hoe de scholen de ontwikkeling van hun kinderen in het oog houden.

Begin 2025 gaven 4 scholen vanuit twee schoolbesturen uit Haarlem en Alkmaar/Bergen de keuze aan ouders om de toets af te laten nemen bij hun kinderen. Door deze keuzevrijheid besloten diverse ouders met hun kinderen om deze toets niet af te laten nemen. Uiteindelijk heeft het Ministerie ingegrepen en gezorgd dat de toetsen toch afgenomen werden. We onderzoeken in deze serie wat alle betrokkenen heeft bewogen en vragen naar ieders ervaringen.

Dossier Doorstroomtoets is mogelijk gemaakt door Leve het Onderwijs!

Middels deze serie podcasts onderzoekt Igor Verettas langs verschillende perspectieven de spraakmakende situatie rondom de doorstroomtoets in het voorjaar van 2025. In deze aflevering gaan we in gesprek met Ellen en David, twee leraren uit groep 8. We onderzoeken waarom ze er achter stonden dat ouders van leerlingen uit hun groepen de keuze kregen om de doorstroomtoets af te laten nemen en hoe zij anders kijken naar het monitoren van ontwikkeling van hun leerlingen.

Begin 2025 gaven 4 scholen vanuit twee schoolbesturen uit Haarlem en Alkmaar/Bergen de keuze aan ouders om de toets af te laten nemen bij hun kinderen. Door deze keuzevrijheid besloten diverse ouders met hun kinderen om deze toets niet af te laten nemen. Uiteindelijk heeft het Ministerie ingegrepen en gezorgd dat de toetsen toch afgenomen werden. We onderzoeken in deze serie wat alle betrokkenen heeft bewogen en vragen naar ieders ervaringen.

Dossier Doorstroomtoets is mogelijk gemaakt door Leve het Onderwijs!