Ko e lesoni ki he Sapate ko 'eni ko e talanoa ki he fakamatala 'e Sisu ki he'ene kau ako 'i he Mo'unga ko 'Olive fekau'aki mo e ngata'anga 'o taimi mo e ngaahi me'a 'e hoko 'i he 'aho ko ia. "Oku ne fakalotolahi'i 'a e kau muimui 'o Kalaisi ke nau mateuteu ki he 'aho ko ia 'i he 'amanaki lelei neongo 'oku 'ikai 'ilo ha taha ki he 'aho mo e houa ko ia ngata pe 'i he Tamai. 'Oku fakaafe'i 'a e Tonga kotoa ke tau fakakaukauloto ki he fakamatala 'a Sisu mo fehu'i kiate kitautolu pe 'oku tau mateuteu.

Ko e lesoni ki he Sapate ko 'eni ko e talanoa 'o hono kalusefai 'o Sisu 'i he feitu'u na'e ui ko Kolokota. Na'e 'iai 'a e ongo angahala na'e kalusefai fakataha mo Sisu ko e taha 'i he to'ohema pea taha 'i he to'omata'u. Ko e faka'osi'osi 'eni 'o e lesoni ki he ta'u fakakalisitiane 'o e ta'u ni pea 'oku faka'osi'osi 'a e lesoni 'i he talanoa mahu'inga ko 'eni. 'Oku hoko 'a e kalusefai mo e feitu'u 'o e mate ko e fakaha'anga 'o e 'ofa mo e kelesi 'a hotau 'Eiki. 'Oku fakaafe'i atu 'a e Tonga kotoa ke tau kaungakau 'i he fevahevahe'aki 'i he lesoni mahu'inga ko 'eni.

Ko e lesoni 'o e 'aho ni ko e kikite'i 'e Sisu 'a e holoki 'o e Temipale mo e ngaahi fakatanga 'e mo'ua ai 'a e kau muimui 'o Kalaisi kau ai 'a 'ene kau Tisaipale. Ko e holoki 'o e Temipale mo e fakatanga'i 'o e kau muimui 'o Kalaisi na'e hoko. Ko e ha nai ha lesoni 'e lava ke tau ako mei he talanoa ko 'eni? 'Oku fakaafe'i atu koe ke tau kaungakau fakataha 'i he fevahevahe'aki 'i he talanoa ko 'eni pehe ki hono ngaahi akonaki.

Ko e lesoni 'o e 'aho ni ko e fehu'i 'a e kau Satusi kia Sisu fekau'aki mo e nofo mali mo e toetu'u. Ko e feinga 'a e kau Satusi ke nau fakakata'aki 'a e fakakaukau 'o e toetu'u mei he mate he na'e 'ikai te nau tui kinautolu ki he fakakaukau 'o e toetu'u. Ko e ha nai 'a e tali 'a Sisu? Ko e ha nai ha akonaki 'e lava ke tau ma'u mei he talanoa ko 'eni? 'Oku fakaafe'i koe ke tau kaungakau he fe'inasi'aki 'i he kelesi 'e lava ke tau ma'u mei he talanoa ni.