KIŞ HAZIRLIKLARI

Çocukluğumuzda eşsiz bağ bozunlarını yaşardık. Ekim ayı, kasabamızın en güzel aylarından biriydi. Bu ayda ne kışın dondurucu soğuğu ne yazın kavurucu sıcağı vardı. Güneş parlak, gökyüzü açıktır. Rüzgârlar serin serin eser. Yağan yağmurlar bahçeleri, bağları, evleri ve sokakları yıkayan, tertemiz yapan tabii bir banyo gibidir.

Bu ayda, bağlarda üzümler toplanır; pekmez, pestil, sucuk ve kesme gibi kış tatlıları yapılır, sandıklara doldurulurdu. Bağ bozumu dolayısıyla diğer bütün kış hazırlıkları da tamamlanırdı. Büyük kazanlarda kavurmalar pişirilir, pastırma yapılırdı. Bulgur, yarma, nişasta, tarhana ve un gibi yiyecek malzemeleri hazırlanırdı. Sebzeler kurutulur, iplere dizili biberler, patlıcanlar haftalarca pencerelerde güneşte kalırdı. Turşu ve reçeller yapılırdı.

Kısacası, kasım ayı girince kış için gerekli her şey hazırlanmış olurdu. O vakitler yıl demek kış demekti. Öbür mevsimler, geçim bakımından önemsenmezdi. Baharda süt, peynir, yumurta çıkar; çeşit çeşit kır bitkileri toplanırdı. Yaza doğru dut, kiraz, vişne çıkar; uzan da kavun, karpuz gibi her türlü meyve ve sebze bol miktarda olurdu. Hele üzüm çıktı mı geçim daha da kolaylaşırdı.

Aslında kışı da kurtaran yazdı; yazdaki o bolluk, o bereket... Yaz, hayatın ta kendisiydi. Kış ise âdeta ölüm kadar ciddiye alınırdı.

Kış mevsimine, sanki uzun bir yolculuğa çıkılacakmış ya da çok uzaklara gidilecekmiş gibi hazırlanılırdı. Sanki kış gelince kapılar kapanacak; dışarıyla, dış dünyayla tüm ilişkiler kesilecek zannedilir, hazırlıklar buna göre yapılırdı. Bu yüzden, kış da kendine has bir renk kazanırdı. Sıcak saç sobaların kıpkırmızı olduğu; halı, minder ve yastıklarla dolu kış odalarında, çok farklı bir hayat vardı.

Sezai KARAKOÇ (Düzenlenmiştir.)

YEMEK ELİFNAMESİ

A ile açıktan benzim sarardı, B ile börekle baklava göster. C ile cıblirle¹ mıkla arardı, Ç ile çorbadan başlamak ister.

D ile dilberim sofrayı getir, E ile ekmeği gülerek yedir. F ile fırında kebap iyidir. G ile güllaçtan var mıdır eser?

Ğ ile gam verir kabir meyvesi, H ile hazırdır et kızartması. İ ile irmikle dahın² helvası, I ile ızgara balığı ister.

K ile kıymayı koyundan ayır, L ile lahneden³ bir sarma kayır. M ile mercimek taşını ayır, N ile nar hoşaf bir abu kevser.

O ile orman kebabı ile, Ö ile ördeki hindili bile. P ile pilav pirinçten eyle, R ile razıyım bir kazan yeter.

S ile sütlüsüyle kadayıf verir, Ş ile şekerle kaymak elverir. T ile tarhana buna panzehir, Ü ile üzümü getir beş kelter.

U ile utanma açmayı aşır, V ile vallahi midem zor taşır. Y ile yağılı güzellece pişir, Z ile zeytini Mansur çok sever.

Silleli MANSUR

Höşmerim