Episodios

  • Jak wybierano króla w I Rzeczpospolitej? Fenomen wolnych elekcji
    Jun 19 2024

    Rzeczpospolita Obojga Narodów była państwem pod wieloma względami wyjątkowym. Szczególnie wyróżniało je prawo, które dawało szlachcie możliwość wyboru władcy. Działo się to podczas zwoływanych z wielkim rozmachem wolnych elekcji.

    Warszawskie elekcje bez wątpienia były wydarzeniami bez precedensu w skali kontynentu, zarówno jeśli chodzi o skalę wydarzenia, jaki i okoliczności towarzyszące spotkaniu kilkudziesięciu tysięcy potomków Sarmatów w jednym czasie i w jednym miejscu. Jak to wyglądało?

    Czy wyprzedziliśmy epokę wdrażając mechanizmy demokracji bezpośredniej? A może elekcja była schedą po starosłowiańskim wiecu? Jak ocenić to unikalne rozwiązanie ustrojowe i do czego ono doprowadziło? Dlaczego ostatecznie zostało zniesione przez Konstytucję 3 Maja? Wreszcie, które elekcje były udane, a które okazały się porażkami?

    O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, profesor Wojciech Tygielski z Uniwersytetu Warszawskiego.

    Program zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

    Más Menos
    43 m
  • Henryk Sienkiewicz - historyczny pisarz wszech czasów?
    Jun 12 2024

    Gdyby tworzył dziś, jego opowieści zapewne stałyby się kasowymi hitami niczym najpopularniejsze współczesne seriale. Wizja historii Sienkiewicza służyła nie tylko pokrzepieniu serc rodaków pod zaborami, ale stała się kuźnią pokoleń patriotów zaczytanych w jego dzieła. Jak wielki wpływ na twórczość pisarza miała rewolucja techniczna, czego szukał na Dzikim Zachodzie i dlaczego stał się obiektem ataku innych polskich pisarzy? Dziś przybliżamy postać mistrza powieści historycznej - Henryka Sienkiewicza.

    Polacy kojarzą wiek XIX przede wszystkim z zaborami, ale warto pamiętać, że był to okres wielkich przemian społecznych. Dynamiczny rozwój technologiczny przyniósł m.in. maszynę drukarską, prąd elektryczny, a także stworzył nowe miejsca, w których wypadało czytać. To wszystko stanowiło doskonałe warunki do rozwoju czytelnictwa. Jak te zmiany wpłynęły na popularność dzieł Henryka Sienkiewicza?

    Czy rzeczywiście był pierwszorzędnym pisarzem drugorzędnym, jak go nazwał Gombrowicz? Dlaczego inni pisarze bywali wobec niego tak krytyczni? Jego powieściami żyły pokolenia Polaków, także tych, którzy walczyli o niepodległość naszego kraju. Jak ocenić dorobek autora "Potopu"?

    O tym wszystkim w podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Michał Kopczyński z Muzeum Historii Polski, współtwórca i jeden z kuratorów zorganizowanej w Muzeum Historii Polski wystawy czasowej pt. "Potęga opowieści". Wystawę można zwiedzać od 15 czerwca 2024 roku. Wystawę czasową pt. "Potęga opowieści. Od kroniki do nowoczesnego muzeum" będzie można zwiedzać od 15 czerwca w Muzeum Historii Polski na Cytadeli Warszawskiej.

    Więcej informacji tutaj: https://muzhp.pl/wystawy/potega-opowiesci-od-dawnej-kroniki-do-nowoczesnego-muzeum

    Program zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

    Más Menos
    1 h y 7 m
  • Czerwona kartka dla komunistów. Wybory z 4 czerwca 1989 roku
    Jun 3 2024

    Upadek muru berlińskiego uchodzi za symbol upadku komunizmu w Europie. Ale nie byłoby tego gdyby nie wydarzenia, które rozgrywały się w Polsce pod koniec lat 80. Powstanie ogromnego ruchu społecznego, jakim była "Solidarność" i trwanie jej mitu wyróżniało Polskę wśród tzw. demokracji ludowych. Co było tak niezwykłego w tej historii?

    Jak to możliwe, że w komunistycznej Polsce doszło do wyborów 4 czerwca 1989 roku? Dlaczego komuniści zdecydowali się na ich organizację? Jaki był międzynarodowy kontekst tych wydarzeń? Parę lat wcześniej generał Jaruzelski wprowadził stan wojenny. Czy nie mógł ponownie użyć siły wobec opozycji pod koniec lat 80.?

    Jak przebiegły wybory z czerwca 1989 roku? Dlaczego komuniści tak sromotnie je przegrali? Przypomnimy przebieg obrad Okrągłego Stołu, a także rolę spotkań opozycji i komunistów w Magdalence.

    O tym wszystkim w podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, dr Michał Przeperski z Muzeum Historii Polski, autor książki pt. „Dziki Wschód. Transformacja po polsku 1986 – 1993”.

    Más Menos
    1 h y 16 m
  • Najazdy mongolskie na Polskę
    May 29 2024

    Choć puścili na ziemie polskie tylko drobne zagony, dwa razy splądrowali kraj. Spalili Kraków i Sandomierz, wybili kwiat rycerstwa z Małopolski i Śląska. W bitwie pod Legnicą zgładzili najpotężniejszego wówczas piastowskiego księcia − Henryka Pobożnego. Mongołowie stworzyli imperium 4 razy większe od Cesarstwa Rzymskiego! Podbili ziemie od Chin i Korei przez Iran, Ziemię Świętą po Ruś oraz Węgry. Czy była to najbardziej przerażająca i jednocześnie skuteczna armia w historii świata?

    Henryk Pobożny był ledwie jednym z długiego korowodu władców, którzy starcie z Mongołami przypłacili życiem. Tartarii – jak nazywali najeźdźców współcześni − miażdżyli kolejne kraje już od kilkudziesięciu lat i stworzyli drugie co do wielkości imperium w dziejach!

    Jak doszło do tego, że stepowa armia stała się niezwyciężona? Czy rzeczywiście Mongołowie byli tak krwawymi potworami, jak pisano o nich w Europie? Czy los Henryka Pobożnego był przesądzony i książę musiał zginąć z ich ręki? I dlaczego wreszcie, mając rozbitą Polskę u stóp, nie włączyli jej – tak jak Rusi − do swojego imperium?

    O budzącym śmiertelny strach imperium mongolskim w podcaście z serii „1000 lat. Prześwietlenie” opowie Łukasz Starowieyski. Jego gościem jest dr Tomasz Borowski z Muzeum Historii Polski.

    Más Menos
    1 h y 1 m
  • Kryminalna stolica II Rzeczypospolitej
    May 22 2024

    Warszawa uchodzi obecnie za bezpieczne miasto. A jak to wyglądało w II RP? Czy można było spokojnie wyjść na spacer wieczorem? Która dzielnica była bezpieczna, a w której łatwo można było spotkać doliniarza? Kim byli kasiarze i dlaczego przestali być potrzebni w latach 30?

    Przestępczość kwitła w stolicy II Rzeczypospolitej. Była to przestępczość z biedy. Dotyczyła zarówno prostytucji, jak i kradzieży, rozboju czy działalności gangów. Warszawski półswiatek dorobił się swoich bohaterów - Krwawego Wiktora, Tatę Tasiemkę czy Doktora Łokietka. Co o nich wiemy i dlaczego pogrzeb Krwawego Wiktora był jednym z największych, jakie widziała Warszawa tamtych lat?

    Co świat przestępczy mówi nam o Polsce dwudziestolecia międzywojennego? Jak rozumieć fakt, że przestępczość wyrastała przede wszystkim z biedy? Co stało się z bohaterami naszej opowieści po II wojnie światowej?

    O tym wszystkim w dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i jego gość, dr Paweł Rzewuski, pisarz i historyk.

    Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

    Más Menos
    36 m
  • Skarb I Rzeczpospolitej odnaleziony
    May 15 2024

    Świadectwo potęgi I Rzeczpospolitej - królewski pałac Villa Regia, perła architektury XVII-wiecznej Warszawy, przez stulecia spoczywał na dnie Wisły. Zniszczony przez Szwedów w okresie Potopu, przez lata uważany był za bezpowrotnie utracony.

    350 lat po tych wydarzeniach grupa śmiałków postanowiła odnaleźć zaginiony skarb. Porwali się na przedsięwzięcie bez precedensu w polskiej i europejskiej archeologii - postanowili wydobyć z dna Wisły okazały pałac.

    Skąd było wiadomo, że Villa Regia utknęła na dnie Wisły? Na czym polega praca archeologa i czy może kojarzyć się z Indiana Jonesem?

    O tym wszystkim w dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i jego gość, dr hab. Hubert Kowalski, archeolog z Uniwersytetu Warszawskiego.

    Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

    Más Menos
    43 m
  • PRL - państwo robotników?
    May 9 2024

    W teorii komunistyczna Polska dbała o robotnika. Dała mu edukację, miejsce pracy, niekiedy mieszkanie. Czegoś istotnego musiało jednak brakować, bo robotnicy stanowili grupą społeczną, która wielokrotnie buntowała się.

    Choć z PRL kojarzymy wielkie protesty społeczne z 1956, 1968, 1970, 1980 roku, to warto pamiętać, że strajki robotników wybuchały każdego roku, aż do 1989 roku. Pierwsze z nich miały miejsce jeszcze przed zakończeniem II wojny światowej. Dlaczego tak było?

    Jak władze komunistyczne patrzyły na społeczne protesty? Kiedy i dlaczego powołano ZOMO - formację stworzoną dla "profesjonalnego" tłumienia protestów? Czy PZPR była partią robotniczą? Jakie konsekwencje przynosiły największe protesty i dlaczego warto o nich pamiętać?

    W dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i jego gość, dr Łukasz Kamiński, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich oraz historyk z Uniwersytetu Wrocławskiego.

    Más Menos
    52 m
  • 20 lat Polski w Unii Europejskiej
    May 1 2024

    Minęło 20 lat od momentu, w którym Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. Nie każdy musi pamiętać okoliczności, które towarzyszyły tej historycznej chwili. Czego się wówczas obawiano? Kto popierał wejście do Unii Europejskiej, a kto był przeciw? Czy referendum akcesyjne mogło okazać się nieważne?

    Jak wyglądał proces tworzenia się tego, co dzisiaj nazywamy Unią Europejską? Na początku lat 50 powstała organizacja o nieoczywistej nazwie, to znaczy Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Dlaczego ją powołano i kto do niej należał? Co działo się później i dlaczego Unia Europejska powstała dopiero w latach 1993-1994?

    Przypomnimy Polaków zasłużonych dla integracji Starego Kontynentu. Co proponował książę Adam Czartoryski i na czym polegała niezwykle istotna rola, jaką w powojennym procesie integracji państw Europy Zachodniej odegrał Józef Retinger?

    W dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i jego gość, prof. Sławomir Łukasiewicz, historyk i wykładowca studiów europejskich na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

    Más Menos
    1 h y 2 m